دونالد ترامپ در هجدهم اردیبهشت سال گذشته، به صورت غیرقانونی و یکجانبه از توافق هستهای ایران خارج شد و تحریمهای شدیدی را علیه فعالیتهای اقتصادی ایران وضع کرد.
فشار حداکثری خط مشی این روزهای آمریکا مقابل ایران، نزد دولت این کشور از برداشت و هدف یکسانی برخوردار نیست. در حالی که ترامپ به غایت خواستار تغییر رفتار ایران است، مشاور امنیت ملی او افکار تندروانهای در سر دارد.
همه این عوامل شرایط بسیار خطرناکی را به وجود آورده اند. قبل از اینکه اوضاع از کنترل خارج شود، تصمیم عاقلانه برای دولت ترامپ این است که از گفتمان خصمانه خود عقب بنشیند، کانالهای ارتباطی در سطوح بالا با تهران برقرار کند و حسن نیت برای آغاز مذاکرات را با اشاره به تمایل برای بازگشت به برجام نشان دهد. اما احتمال اتخاذ این رویکرد از سوی دولت ترامپ نزدیک به صفر است . واشنگتن در حال افزودن بر فشارهای سیاسی و اقتصادی است و ترامپ چه بداند و چه نداند، متاسفانه نشانه ها از حرکت دولت افراطی و بی منطقترامپ این است که او به همراه جان بولتون و مایک پمپئو افراطی به سوی جنگ حکایت دارند.
وزیر خارجه روسیه با تأکید بر اینکه اقدام تهران در توقف برخی تعهداتش در چارچوب برجام مغایرتی با قطعنامه شورای امنیت ندارد، گفت: آمریکا دیگر به برجام باز نخواهد گشت، ولی اروپاییها باید به تعهدات خویش در چارچوب برنامه جامع اقدام مشترک عمل کنند.
به گزارش تسنیم به نقل از خبرگزاری «تاس»، "سرگئی لاوروف" وزیر امور خارجه روسیه در کنفرانس مطبوعاتی مشترک در پایان مذاکرات عصر دیروز خود با "محمدجواد ظریف" وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در مسکو اعلام کرد، روسیه و ایران توافق کردهاند تا به کار مشترک با تمامی شرکت کنندگان در برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) درباره برنامه هستهای ایران، بهجز آمریکا، با هدف اجرای تعهدات طرفین در چارچوب این توافقنامه، بپردازند.
لاوروف گفت: «ما (بههمراه آقای ظریف) تعهد خویش نسبت به برجام و قطعنامه شورای امنیت درباره آن را مورد تأیید قرار داده توافق کردیم که به کار با شرکت کنندگان باقیمانده در برجام، بهغیر از آمریکا که از این توافقنامه خارج شده، بپردازیم تا آنها (سایر طرفها) هم به تعهدات بهعهدهگرفته خود عمل کنند. ما این کار را در جریان نشست بعدی وزرای خارجه طرفین شرکت کننده در برجام، انجام خواهیم داد، و امیدواریم که شرکای اروپایی ما راهی برای حل مشکلات ایجادشده از سوی آمریکا پیدا و به وعدههای خود عمل کنند».
بهگفته وی، البته شرکای اروپایی باید به تعهدات خویش در چارچوب برنامه جامع اقدام مشترک عمل کنند.
وزیر خارجه روسیه با تأکید بر اینکه اقدام مقامات تهران درباره توقف اجرای برخی مفاد برجام، مغایرتی با قطعنامه شورای امنیت ندارد، افزود: «ما امروز در جریان اقدامات اعلامشده از سوی رهبران ایران درباره برنامه هستهای این کشور قرار گرفتیم. مقامات مسکو با دقت نامه ارسالی تهران را بررسی خواهند کرد. اقدامات در نظر گرفتهشده بر اساس مفاد برنامه جامع اقدام مشترک است که مورد تأیید شورای امنیت سازمان ملل هم قرار گرفته است».
لاوروف با اشاره به اینکه طرف آمریکایی به اجرای تعهداتش در چارچوب توافق هستهای بازنخواهد گشت، تأکید کرد: «میتوان مصرّانه از آمریکا خواست تا به اجرای تعهداتش در چارچوب برنامه جامع اقدام مشترک بازگردد، ولی چنین تلاشی فقط یک اقدام تبلیغاتی خواهد بود و چنین اتفاقی نخواهد افتاد (آمریکا به برجام باز نخواهد گشت). واضح است که مقامات واشنگتن درباره اهداف خود در این زمینه کاملاً جدی و مشخص هستند».
نماینده دائم ایران در سازمان ملل متحد، زورگوییهای آمریکا به متحدان نزدیکش را مانع دستیابی ایران به منافع اقتصادی برجام دانست و گفت: اگر اروپاییها در ۶۰ روز آینده به تعهدات خود عمل نکنند یعنی اراده سیاسی وجود ندارد و ما بر اساس منافع ملی تصمیم میگیریم.
به گزارش ایرنا، مجید تخت روانچی عصر چهارشنبه در گفت وگو با شبکه پی بی اس، افزود: در یکسال گذشته، جمهوری اسلامی ایران شکیبایی زیادی به خرج داد تا نشان دهد که در اجرای توافق هستهای صادق است، اما متاسفانه به دلیل زورگویی ایالات متحده به نزدیکترین متحدانش، ما به منافع اقتصادی وعده داده شده در برجام دست نیافتیم.
وی ادامه داد: برای ما گزینهای جز این نماند که اعلام کنیم که ظرف ۶۰ روز اجرای بخشهایی از برجام را متوقف میکنیم. البته معتقدیم که پنجره دیپلماسی بسته نشده و ما آماده گفتگو با شرکای خود در برجام هستیم و باید دید که نتیجه این مذاکرات چه خواهد شد.
سفیر و نماینده ایران در سازمان ملل متحد اضافه کرد: شرکای ما یک سال وقت داشتند تا آنچه را ایالات متحده با برجام کرد، جبران کنند. اگر آنها در دو ماه آینده هم این کار را نکنند، یعنی اراده سیاسی وجود ندارد و در آن صورت ما بر اساس منافع ملی خود عمل خواهیم کرد.
تخت روانچی در پاسخ به احتمال دیدار روسای جمهوری ایران و آمریکا هم گفت: ملاقات با کسی که بیملاحظه از یک توافق بینالمللی خارج شد، هیچ فایدهای ندارد. این تنها توافق با ما نبود بلکه توافقی با کشورهای دیگر از جمله اروپا بود.
وی افزود:، اما دیدیم که ناگهان ترامپ اعلام کرد که به دلایل مختلف از جمله اینکه اوباما پایهگذار این توافق بوده، آن را دوست ندارد. چطور میتوان به فردی که چنین بیملاحظه رفتار میکند، اعتماد کرد
نماینده جمهوری اسلامی ایران در سازمان ملل متحد ادامه داد: تندروها، که وزیر خارجه ما به آنها 'تیم ب' میگوید، (بنیامین نتانیاهو، جان بولتون، بن سلمان و بن زاید)، فارغ از اینکه ایران چه میکند، آنچه بتوانند را انجام میدهند.
تخت روانچی تصریح کرد: بنابراین اهمیتی ندارد که ما در قبال برجام چه میکنیم، هدف آنها تحریکآفرینی، تشدید تنش و فراهم کردن زمینه برای جنگ با ایران است. ما مخالف راه انداختن جنگ علیه هرکسی هستیم، اما به هر قیمتی از خود دفاع خواهیم کرد.
منابع: سایت وزین انتخاب، بخش سیاست خارجی ، امور بین الملل ، چهارشنبه و پنجشنبه 18 و 19 اردیبهشت ماه 98 .