ترغیب ژاپن به از سرگیری واردات نفت از ایران
ژاپن تا قبل از اجرای تحریمهای نفتی ایران در اوایل ماه مه، یکی از مشتریان عمده نفت ایران بود. اما پس از اجرای تحریمهای یادشده، تحت فشارهای آمریکا مجبور شد واردات نفت از ایران را قطع کند یا حداقل به شکل چشمگیری کاهش دهد. روحانی پیش از عزیمت به کوالالامپور از کاهش روابط اقتصادی با ژاپن گلایه کرده و گفته این کاهش در اثر تحریمهای آمریکاست. وی گفت: «این کاهش در روابط به دلیل شرایط فشار ظالمانه و تحریمهای غیر قانونی آمریکا است که این تحریمها ناپایدار خواهد بود.»
شبکه «ان اچ کی» ژاپن، همزمان با آغاز سفر روحانی، گزارش کرد ایران امیدوار است که روابط اقتصادیاش را با ژاپن تقویت کند. اما همین شبکه تصریح کرد که ژاپن به دلیل فشارهای آمریکا واردات نفت از ایران را متوقف کرده است. سید عباس عراقچی، معاون وزیر امورخارجه ایران، در گفتگو با این شبکه ژاپنی ابراز امیدواری کرده که ژاپن واردات نفت از ایران را از سر گیرد.
تقریبا یک هفته پیش، خبرگزاری ژاپنی کیودو، به نقل از یک منبع آگاه اعلام کرد، آبه در دیدار با روحانی ممکن است از ایران بخواهد که اعزام نیروهای ژاپن به خاورمیانه را درک کند. بخش اعظم واردات نفت ژاپن از خاورمیانه میآید. از این رو، ژاپنیها از تشدید تنشها در این منطقه حیاتی نگران هستند. با افزایش تنشها میان تهران و واشنگتن، آنها در موقعیت دشواری قرار گرفتند. از یک طرف، وساطتشان میان ایران و آمریکا شکست خورد و از طرف دیگری تمایلی به اعزام نیروهای نظامی به خاورمیانه ندارند. از همین رو، وقتی ایده سفر روحانی به ژاپن مطرح شد، به سرعت استقبال کردند تا شاید بتوانند از طریق این سفر، تنشها میان ایران و آمریکا را کاهش دهند.
احیای وساطت ژاپن
هم موضوع خرید نفت و هم مسئله اعزام نیروهای نظامی ژاپن به خاورمیانه، هر دو به نحوی با تنشهای ایران و آمریکا مرتبط هستند. ژاپن به خاطر تحریمهای آمریکا نمیتواند از ایران نفت بخرد و اعزام نیروهای نظامی ژاپن به خاورمیانه نیز به دلیل افزایش تنشها در این منطقه پس از اجرای تحریمهای نفتی آمریکا علیه ایران است.
اظهارات مقامات ایران و ژاپن در آستانه سفر روحانی، نشان میدهد که موضوع وساطت ژاپن میان ایران و آمریکا تقریبا قطعی شده است. هر چند که هنوز خبری از مذاکره یا گفتگو میان ایران و آمریکا نیست.
منبع: سایت فرارو، صفحه نخست سیاست، سه شنبه 26 آذرماه 98 .