پیتر دراکر معتقد است سازمانها باید بر اساس ماهیت ساختاری خود ویژگی انعطاف پذیری وپاسخگویی خود را افزایش دهند.پویایی یعنی توانایی برای حرکت سریع و آسان،فعال و قدرت تفکر سریع وهوشمندانه و همسویی سازمان با نیازهای متغیر کاری وحرکت در جهت کسب مزیت رقابتی. در سازمان پویا،اهداف کارکنان با اهداف سازمان همسو می باشد وامکان پاسخگویی به نیازهای متغیر مشتریان نیز بیشتر از یک سازمان سنتی یا ایستا می باشد. سازمان پویا درمحیط رقابتی سرشار از فرصت های مستمر ،غیر قابل پیش بینی ومتغیر ، از توانایی لازم برای اجرای عملیات سودآور برخوردار است. پویایی مستلزم واکنش سریع و اثربخش به نیازهای بازار است.پویایی در گرو حرکت سازمان در جهت سازگاری و تطابق است .

ویژگیهای سازمان پویا

1-دارای عملکرد بالا

2-طرح سازمانی مناسب

3-راهبرد غالب و مدیریت فرایندی

4-رهبری قوی و نیروی انسانی ماهر و زبده

5-استفاده از فناوری پیشرفته

6-فرهنگ غنی و سازگار با محیط

7-آماده رویارویی با تغییرات سطحی و بنیادی

8-آماده بهره گیری از فرصت های جدید

9-نوآور ،خلاق ودارای ابتکار

10-بهبود مستمر قابلیت های کلیدی خود

اهداف سازمان پویا و چابک

هدف سازمان پویا عبارت است از غنی سازی وارج نهادن به مشتریان و کارکنان است .این سازمان ها در جستجوی سازوکارهایی هستند تا نیازهای واقعی مشتریان را برآورده سازند واز طریق ایجاد ارزش افزوده سبب غیر قابل دسترس شدن برای رقبا می گردند.علاوه براین ،سازمان های پویا بر طراحی یا توسعه محصولاتی متمرکز می شوندکه بتوانندبه نیاز های منحصر به فرد مشتریان پاسخ ویژه دهند.

توجه به کرامت انسانی و ایجاد زمینه لازم برای توسعه، تفکر و شرایط کاری پویا و سازنده به منظور ایجاد بستری مناسب برای مشارکت همه کارکنان، سرعت بخشیدن به روند رشد و دسترسی به اهداف سازمان، بهبود مستمر امور محوله، کاهش هزینه ها، بهبود روندها و فرآیندهای عملیاتی، افزایش رضایتمندی شغلی ورفع مشکلات ازمهمترین اهداف می باشند. مدیریت اثر بخش وکارامد باید درصدد شناسایی افکار و روحیات کارکنان، تشویق کارشناسان خوش فکر، خلاق، علاقه مند و نوآور، اشاعه فرهنگ همکاری و مشارکت جمعی در حل مشکلات سازمانی، ایجاد و تقویت روحیه کار گروهی در کارکنان و افزایش بهره وری و ارتقا کیفیت خدمات باشد.

عوامل مهم موفقیت درسازمانهای پویا

یکی از علل مهم و اساسی استفاده از تکنولوژی و ابزارهای مربوطه، ایجاد سرعت و چابکی در کارهای جاری به همراه امکان مدیریت صحیح تر و دقیق تر امور و در نتیجه بهره وری بالاتر است. با استفاده از ابزار مناسب، امکان پیش بینی و تامین نیازها فراهم گردیده و چرخه ای مثبت از خلق محصول و خدمت (حتی پیش از تحقق نیاز بازار) ایجاد شده و این امر موجب موفقیت در رقابت می گردد.

دومین اصل مهم، استقرار مناسببا ایجاد زیر ساختی مناسب است. برقراری نرم افزار جدید بر روی ساختار مناسب و متعادل و استاندارد اثر بخش است .

سایر ویژگیهای مهم و اساسی از جمله پوشش وسیع نیازها با محصولات آماده، بومی سازی، زیر ساختاهای قوی از عوامل مهم موفقیت سازمان محسوب می گردد.

مزایای افزایش سطح پویایی سازمان

• پیشبرد سریع تر سازمان به سمت اهداف از پیش تعیین شده
• خدمت رسانی بهتر،کاهش قیمت ها و استحکام سازمان
• کسب ارزش در قبال سرمایه گذاری در زمینه فناوری اطلاعات
• افزایش رضایت خاطر کارکنان
• توانایی سازمان در تغییر فرایندها وبهبود عملیات کاری
• پاسخگویی مناسب به تغییرات
• توسعه چشم گیر مهارت های کارکنان
• پیشرفت ساختار فرایندهای سازمانی
• افزایش کارایی سازمان به دلیل کنترل و کاهش هزینه ها

 سازمان های آینده (future organization )

سازمان ها برای رفع نیاز های آینده خود اولا بایستی شناخت دقیقی از تغییر و تحولات اجتماعی درونی خود و نیاز توسعه را احساس نمایند.البته بر حسب اینکه سازمان در حال حاضر در چه موقعیتی قرار دارد میزان تحول مورد نیاز در آن تعیین می شود.بدین منظور بایستی با توجه به شرایط محیطی ارزیابی از وضع موجود و وضع مطلوب داشته باشد تا بتواند مناسب ترین استراتژی را اتخاذ وبه مرحله اجرا بگذارد.(مدیریت ثبات ،مدیریت اصلاحات ،مدیریت تغییر ). آلوین تافلر در کتاب شوک آینده تصویری از سازمان های آینده ارایه می نمایدکه واجد ویژگیهایی چون پویایی ،انعطاف پذیری ، نوآوری ویادگیرندگی است .

 نتیجه گیری:

از آنجائیکه موفقیت یک سازمان به پویایی آن بستگی دارد و برای پویایی بایستی همواره تحول را پذیرفت و متحول شد، لذا سازمانها و افرادی موفق ترند که میزان تحولات برنامه ریزی شده آنها بیش از تحولات اتفاقی آنها باشد یعنی سعی کنند همواره ابتکار عمل را بدست بیاورند و مجبور به حرکت به میل و خواسته دیگران نباشند.البته سازمان های آینده و مدرن از ثبات گریزانند و همواره برای نوسازی ،نوآوری و نواندیشی سازماندهی می شوند.

منابع :

ساعتچی ،محمود،روانشناسی بهره وری راهبردی (ویراست سوم).تهران :نشر ویرایش،1390 .

www.emad .ir

www.tnews.ir

www.arkgroup.ir